-
1 сак булу
остерега́ться, гляде́ть в о́ба; быть начеку́, настороже́ -
2 сак
I 1.1) осторо́жный, осмотри́тельный, бди́тельныйсак хәрәкәт — осмотри́тельное движе́ние
акыллы, сак хатын — у́мная, осмотри́тельная же́нщина
сак кешеләр яши монда — здесь живу́т осторо́жные лю́ди
2) осо́бенно чу́ткий, то́нкий, о́стрыйсак йокы — чу́ткий сон
сак колаклы — (у него́) о́стрый (то́нкий) слух
солдатның күзләре сак иде — у солда́та бы́ли о́стрые глаза́
3) бережли́вый, эконо́мный, расчётливыйсак хуҗалык — эконо́мное хозя́йство
сак кеше — бережли́вый челове́к
сак иде ул, бер тиенен әрәм итмәс — он был расчётливым, не потра́тит зря ни копе́йки
4) осторо́жный, насторо́женный, насторожённыйсак адымнар — осторо́жные шаги́
сак егет — осторо́жный па́рень
сак караш — насторо́женный взгляд
2. нареч.сак хәрәкәтләр — осторо́жные движе́ния
1) осторо́жно, осмотри́тельносак яшәү — жить осторо́жно
сак сөйләшү — говори́ть осмотри́тельно
2) бережли́во, эконо́мно, расчётливоакчаны сак тоту — расчётливо тра́тить де́ньги
киемне сак кию — бе́режно носи́ть оде́жду
•- сак булу- сак йоклау
- сак тору II сущ.1) пост, охра́на, стра́жасакта тору — стоя́ть на стра́же
отряд сакка куелды — отря́д поста́влен на пост
бакчабыз саксыз калды — сад наш оста́лся без охра́ны
2) разг. сбереже́ние, запа́сакчаны сакка салу — класть де́ньги на хране́ние
саклаганның сагы бар — (погов.) (букв. кто бережёт, у того́ и есть сбереже́ния)
•- сак астында булу
- сакта тору III сущ.сак (древнеиранские племена, жившие в волжских степях)IV сущ.; уст.күчмә тормышлы саклар куркусыз булганнар — кочевы́е племена́ са́ков бы́ли бесстра́шными
-
3 сак астында булу
быть под стра́жей (под караулом, под арестом) -
4 йокы
сущ.1) сон, дремо́та, дрёма || со́нный, дремо́тныйиртәнге йокы — у́тренний сон
татлы йокы — сла́дкий сон
йокым ачылды (таралды) — сон прошёл (разве́ялся)
сак йокы — чу́ткий сон
йокы белән тартышу — боро́ться со сно́м
йокы мендәр сорамый — (погов.) для сна поду́шка не тре́буется
ятсам йокы керми, капсам ашым үтми —(погов.) и сон не берёт, и аппети́т пропа́л
йокы тынычлыгы — со́нная (дремо́тная) тишина́
йокы хәлендә булу — быть в дремо́тном состоя́нии
2) спя́чкакышкы йокы — зи́мняя спя́чка ( медведей)
3) перен. сон, спя́чка; поко́й, тиши́наавыл төнге йокыда — дере́вня в ночно́м поко́е
табигать кышкы йокыга талган — приро́да погрузи́лась в зи́мнюю спя́чку
•- йокы аралаш
- йокы артериясе
- йокы бүлмәсе
- йокы даруы
- йокы калу
- йокы калдыру
- йокы капчыгы
- йокы күлмәге
- йокы мәге
- йокы сәгате
- йокы туйдыру
- йокы туймау
- йокы тую выспаться
- йокы үләне
- йокыдан айну
- йокыдан торгызу
- йокыдан уяту
- йокыдан тору
- йокыдан уяну
- йокысын ачу••йокы алмау (кермәү, килмәү) — потеря́ть сон, сон не идёт
йокы базарына китү — засну́ть, усну́ть
йокы изрәтү — см. йокы басу
йокы йөзе күрмәү — ни сна, ни поко́я не вида́ть
йокы качыру — разогна́ть, разве́ять сон (дремо́ту)
йокы китергеч — усыпля́ющий; ску́чный; наводя́щий (навева́ющий) сон ( доклад)
йокы симертү (бүсү, сүтү) — прост. спать мно́го, до́лго
йокы чүлмәге — см. йокы капчыгы 2)
йокыга ою (бирелү) — погружа́ться/погрузи́ться в сон
йокыга сак булу — спать соловьи́ным сном
йокыдан баш чыкмау (айный алмау) — мно́го спать
йокыдан уятып (торгызып) сораганда да (сорасалар да) — в любо́е вре́мя, в любо́й моме́нт
йокың (йокыгыз) тәмле булсын! — прия́тного тебе́ (вам) сна!
- йокы килүйокысы җитү — см. йокы басу
- йокыга талу
- йокыга чуму
См. также в других словарях:
сак — I. с. 1. Куркыныч булу мөмкинлеген исеннән чыгармаучы; игътибары көчле, сизгер 2. Сизгер, үткен (тою сизү органнары тур. 3. Милекне бик саклап, бәрәкәтләп файдаланучы, аны кадерләп тотучы 4. Читләр игътибарын җәлеп итмәскә тырышып, саклык белән… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
абай булу — Сак (сизгер) булу, сак тору, сак эш итү син анда абайрак бул, малай … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
саклык — Сак булу хәле; сак кешегә яки башка нәрсәгә хас сыйфатлар 2. Саклану хисе, уе. саклау хисе, уе 3. Куркынычсызлык 4. Саклау каравыллау өчен куелган, билгеләнгән кеше яки төркем 5. Сакчыллык 6. с. Иң азакка саклап калдырылган. САКЛЫК КАССАСЫ –… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
итәк-җиң — И. НЫ ҖЫЮ – 1. Сак булу, саклык белән эш итү. Эшләгән җинаятьләрне сиздермәү, яшерү 2. Эшләнми калган эшләрне төгәлләү … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
итәк-чабу — И. НЫ ҖЫЮ – 1. Сак булу, саклык белән эш итү. Эшләгән җинаятьләрне сиздермәү, яшерү 2. Эшләнми калган эшләрне төгәлләү … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
әкрен — АКРЫН – рәв. 1. Хәрәкәт тизлеге зур булмау, гадәти тизлектән түбән булу турында. Гадәттә генә кисәкчәсе белән килеп; салмак, ашыкмыйча. Тыныч; җиңелчә яфраклар әкрен генә шыбырдаша. с. Салмак, талгын әкрен адымнар белән 2. Саклык белән, сак кына… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
саклау — (САКЛАНУ) (САКЛАНЫШ) – ф. 1. Куркынычсызлыкны тәэмин итеп тору 2. Югалу, бозылу зарарланудан имин тоту чәчәкне кыраудан саклау; Берәр максат өчен билгеләү, атап кую казны кунак килүгә саклау 3. Бик сак файдалану, кадерләп тоту 4. Истә тоту,… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
тоткын — бор. 1. Иректән мәхрүм ителеп төрмәгә ябылган, сак астына алынган кеше. Читлеккә ябылган кош яки хайван 2. ТОТКЫНЛЫК – 1. Сак астында, төрмәдә, ябылуда булу хәле. Гомумән әсирлек 2. күч. Ирексезлек, коллык еллар буе тоткында утырган кеше кебек … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
тотсак — бор. 1. Иректән мәхрүм ителеп төрмәгә ябылган, сак астына алынган кеше. Читлеккә ябылган кош яки хайван 2. ТОТКЫНЛЫК – 1. Сак астында, төрмәдә, ябылуда булу хәле. Гомумән әсирлек 2. күч. Ирексезлек, коллык еллар буе тоткында утырган кеше кебек … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
абайлау — Сизү, сизенү, чамалау. Уйлау, чамалау. Искәрү 2. Күреп булу, ачык күрү 3. рәв. АБАЙЛАП – Җайлап, уңайлап, сак кына … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
аңышу — Сизү, сизенү, чамалау. Уйлау, чамалау. Искәрү 2. Күреп булу, ачык күрү 3. рәв. АБАЙЛАП – Җайлап, уңайлап, сак кына 1. Аңлап алу; абайлау 2. Аңлашу. АҢЫШМЫЙЧА – рәв. Аңлап, төшенеп җитмичә … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге